گفت‌وگو با روزنامه همشهری
این گفت‌وگو اندک زمانی پس از انتشار کتاب خمسه به روایت خمسه انجام و در روزنامه‌ی همشهری منتشر شد. در این گفت‌وگو تلاش کردم تا در کوتاه‌ترین زمان، شمایی کلی از کتاب مورد بحث ارائه دهم و خوانندگان را به مطالعه‌ی آن دعوت کنم. امیدوارم موفق به انجام این کار شده باشم.
در هفته‌ای که گذشت (نکته: این گفت‌وگو در روز بیست و چهارم تیرماه 1400 منتشر شده است) کتاب خمسه به روایت خمسه جزو معدود آثار مکتوب در عرصه‌ی ادبیات سینمایی بود که انتشار خود را آغاز کرد. این اثر که توسط انتشارات خط و طرح مرحله‌ی چاپ را پشت سر گذاشته شامل مجموعه‌ای از یادداشت‌ها، مقاله‌ها، شعرها، متن‌های نمایشی و هم‌چنین فیلم‌نامه‌هایی است که در طول چند دهه‌ی گذشته توسط علی‌رضا خمسه نوشته شده. گردآوری و تنظیم نهایی این مطالب بر عهده‌ی امید نجوان بوده و یادداشت‌هایی از سه نفر از دوستان و همکاران قدیمی خمسه (فاطمه معتمدآریا، کیومرث پوراحمد و خسرو دهقان) بخش مقدمه‌ی کتاب را تشکیل داده است.
این کتاب با بخش سال‌شمار زندگی علی‌رضا خمسه آغاز می‌شود که می‌توان گفت شامل کامل‌ترین کارنامه‌ی فعالیت این بازیگر از هنگام تولد تا ابتدای سال جاری است. کارنامه‌ای مشروح و با جزییات بسیار که حتی رد پای گفت‌وگوهای مطبوعاتی خمسه را نیز می‌توان در آن پیدا کرد. امید نجوان که کتاب خمسه به روایت خمسه به کوشش او گردآوری شده، درباره‌ی نحوه‌ی تحقیق، تکمیل و تنظیم این کارنامه‌ی عریض و طویل می‌گوید: «وقتی ایده‌ی این کتاب مطرح شد، آقای خمسه حجم قابل توجهی از اطلاعات مربوط به خود را در اختیار من و ناشر گذاشت. اطلاعاتی شامل دست‌نویس‌ها، مطالب چاپ شده، نامه‌های شخصی و غیر شخصی و حتی بریده‌های پراکنده‌ای که از ایشان در نشریات مختلف به چاپ رسیده بود و بیش از هر چیز نشان می‌داد ایشان از مدت‌ها قبل به انتشار چنین کتابی فکر می‌کرده است.»
نجوان می‌گوید در حقیقت، آن‌چه که به عنوان سال‌شمار زندگی این بازیگر مطرح سینما و تلویزیون استخراج و در این کتاب تحت قالب یک مقاله‌ی تحقیقی بلند به چاپ رسیده، شامل رعایت توالیِ زمان وقوع فعالیت‌ها، نگارش مطالب و هم‌چنین مجموعه‌ای از حاشیه‌های حرفه‌ی اوست که به مدد توجه و همکاری خود خمسه فرصت ارائه پیدا کرده: «در تولید این بخش تلاش بسیاری صورت گرفت تا نتیجه، کاملاً دقیق و دست‌کم به عنوان یک منبع تحقیق برای محققان و افراد علاقه‌مند به نگارش بخشی از تاریخ سینما، تئاتر و تلویزیون ایران، قابل ارائه و هم‌چنین البته قابل دفاع باشد. اما با تمام این حرف‌ها ممکن است در این زمینه هنوز نکته یا نکته‌های دیگری از محل رصد ما دور مانده باشد. نکته‌هایی که در حال حاضر به طور حتم می‌توان گفت چندان مهم یا قابل توجه نبوده‌اند؛ وگرنه حتماً مورد استفاده قرار می‌گرفته‌اند.»
این نویسنده و منتقد سینما هم‌چنین می‌گوید: «در مورد گردآوری این کتاب آن‌چه که برای خود من غافلگیرکننده بود سروده‌های آقای خمسه و هم‌چنین ترجمه‌ها‌ی ایشان از برخی شعرای بزرگ و مطرح جهانی (نظیر: ژاک پره‌ور، پابلو نرودا و شاندورپتوفی) بود که از لحاظ گرایش‌های ادبی می‌توان گفت چهره‌ی تازه و بی‌سابقه‌ای از این هنرمند پرسابقه به نمایش گذاشته است.»
چاپ نخست کتاب خمسه به روایت خمسه این روزها با شمارگان پانصد نسخه و قیمت نود و پنج هزار تومان در دسترس علاقه‌مندان و افراد اهل مطالعه قرار گرفته است.
مرتبط: پیوند به همین گفت‌وگو در روزنامه همشهری
نکته: برای خرید کتاب مورد اشاره و دریافت آن مقابل درِ منزل کافی‌ست به این نشانی اینترنتی مراجعه کنید.
